Ik ben een ouder

Als voetbalouder kun je geconfronteerd worden met problemen die een impact hebben op jezelf, je voetballende kind en/of je gezin.

10 veel voorkomende problemen waar ouders tegenaan lopen plus oorzaken, gevolgen en oplossingen

COMMUNICATIE MET TRAINER
Probleem Communicatie met de trainer kan problematisch zijn als de uitwisseling van informatie beperkt is of niet goed verloopt. Er kan sprake zijn van een beperkte of zelfs een volledig gebrek aan communicatie. De informatieoverdracht is dan minimaal. Ook kan er sprake zijn van miscommunicatie. De boodschappen tussen trainer en ouder worden verkeerd begrepen of verschillend geïnterpreteerd. De informatieoverdracht is dan foutief. Oorzaken Veel trainers zitten niet te wachten om (uitgebreid) met ouders te praten. Zijn of haar passie ligt bij het voetbal. Daar wordt de trainer voor ingehuurd en op afgerekend. Trainers vinden het vaak ook moeilijk om te communiceren. Mede omdat ze niet alle ouders tevreden kunnen stellen en met sommige ouders simpelweg geen klik hebben. Andersom kan je het als ouder ook moeilijk vinden om op een trainer af te stappen. Wat zal de trainer daarvan denken? En wat zijn hiervan de gevolgen voor je kind? Allemaal vragen die je als ouder ervan kunnen weerhouden om het gesprek aan te knopen. Gevolgen Het gevolg van een gebrek aan communicatie of miscommunicatie is dat je geen antwoord op je vraag krijgt en een eventueel probleem niet opgelost raakt. Het probleem kan hierdoor zelfs verergeren. Je weet niet meer wat te doen en raakt gefrustreerd. Het kan gevoelens van wantrouwen, onveiligheid en stress opleveren.  Het ontbreken van een goede overdracht gaat bovendien, zowel op als buiten het veld, ten koste van een goede begeleiding van je kind. Dit kan op termijn bij je kind leiden tot stress, piekeren en andere spanningsklachten.  Oplossingen Vraag als ouder een gesprek aan met de trainer als je daar behoefte aan hebt. Vertrouw op je voelsprieten en schroom niet om op de trainer af te stappen. In jouw behoefte zit vaak een bepaalde aanleiding die je niet moet negeren. Daarnaast zijn er ook altijd leeftijds- of afdeling coördinatoren (plus Hoofd Jeugd Opleidingen) werkzaam bij een BVO. Lukt het niet om contact te krijgen met de trainer of teammanager, neem dan in eerste contact op met de afdelingscoördinator. Ga vervolgens zo onbevooroordeeld mogelijk het gesprek aan, stel vragen en wees open in je communicatie.
COMMUNICATIE MET KIND
Probleem Je kan als ouder problemen ervaren om gedachten of gevoelens te delen met je kind. Hierdoor kunnen er problemen ontstaan in de feitelijke boodschap, de manier waarop de boodschap wordt overgebracht en het doel van de spreker. Je kind kan het bijvoorbeeld oneens zijn met je, niet naar je willen luisteren of niet vertellen over wat hem/haar dwars zit. Ook kan er sprake zijn van miscommunicatie: jij en je kind begrijpen elkaar niet.  Oorzaken Het is een natuurlijk ontwikkelingsproces dat je kind, naarmate hij/zij ouder wordt (van 13 naar 17 jaar), steeds minder vertelt. Het hebben van geheimen helpt je kind namelijk om onafhankelijk en autonoom te worden. Communicatie met je kind hangt ook van de relationele kwaliteit af. Vertrouwen speelt daarin een belangrijke rol. Hoe ga je met zijn/haar informatie om? Dat bepaalt ook zijn/haar neiging om al dan niet dingen met je te delen. Gevolgen Slechte of een gebrek aan communicatie met je kind is zowel voor jezelf als het kind vervelend. Jullie voelen je allebei niet gehoord en begrepen. Dat levert frustratie en spanning op. Je kind kan zich voor jou en het gezin gaan afsluiten en in zijn eigen wereld terecht komen. Het gevolg is dat je kind zijn/haar gevoelens en emoties, over wat hij/zij op of rondom het voetbalveld meemaakt, niet kan delen. Uiteindelijk kan dat resulteren in stress en naar verloop van tijd in mentale klachten, zoals angst en depressie. Oplossingen Vraag jezelf als ouder telkens af welk effect je op je kind hebt. Hoe reageert hij of zij op je vragen? Communiceren met je kind vraagt om geduld. En soms om compromissen. Praat over je eigen ervaringen en kies altijd een rustig moment. Laat je kind bijvoorbeeld na een training of wedstrijd even met rust. Stel geen gesloten, maar open vragen. Luister naar wat je kind zegt. Oordeel niet te snel, maar laat hem of haar uitpraten. Geef hem of haar de tijd om zijn emoties onder woorden te brengen. Ga ook geen informatie opeisen. Dit werkt namelijk contraproductief.
COMMUNICATIE MET VOETBALOUDERS
Probleem Langs de lijn en in de kantine kunnen voetbalouders afgunst vertonen en roddelen. Afgunst is een vorm van jaloezie, waarbij iemand het geluk misgund wordt. Roddelen komt vaak voort uit afgunst en is het opzettelijk kwaadspreken over iemand anders. Dit gebeurt in afwezigheid van de persoon in kwestie. Voetbalouders kunnen bijvoorbeeld roddelen over een ander kind in het elftal of over een voetbalouder die er zelf niet bijstaat. Oorzaken Je wilt als ouder het beste voor je kind en dus dat hij/zij elke week speelt en op het veld uitblinkt. Maar als dat niet het geval is, krijg je zelf ook een knauw. Je kan dan jaloers worden op andere kinderen die wel spelen en uitblinken. Die afgunst kan overslaan op de ouders van die kinderen. Roddel komt ook vaker voor in competitieve omgevingen, waar het falen van de één is verbonden met het succes van de ander. De functie van roddelen is dat jij jezelf beter kan voelen. Daarnaast kan roddel ook geprikkeld worden vanuit een ongenoegen of ergernis over het gedrag van andere voetbalouders, bijvoorbeeld de voetbalvader of -moeder die langs de lijn staat te schreeuwen of onaardig tegen zijn of haar kind is. Gevolgen Afgunst en roddel kunnen leiden tot spanningen tussen ouders, zeker als de roddel naar buitenkomt. Het kan op termijn resulteren in ruzies en onderlinge conflicten. De spanning vertaalt zich in de regel ook vaak door naar de kinderen. Die hebben er last van en kunnen onderling ook in conflict raken. Het heeft een negatief effect op de binding tussen kinderen in een elftal. Het kan de plezier en sfeer bederven. Bij afgunst en roddel zie je ook vaak groepjes van voetbalouders die zich niet met elkaar vermengen en afstand houden. Oplossingen Spreek als ouder nooit in het openbaar je mening uit over andere spelers en laat je tegenover andere ouders nooit uit over de kinderen van ouders die op dat moment niet aanwezig zijn. Het is in sommige gevallen zelfs aan te raden helemaal niet over voetbal te praten, maar meer over het leven buiten de lijnen. Als iemand over jou of je kind roddelt, vraag dan vriendelijk en rustig of hij/zij dat niet meer wilt doen. Vraag niet naar waarom hij/zij roddelt, want er zal toch geen eerlijk antwoord komen. Ga in op het feit dat deze persoon heeft geroddeld en niet over de inhoud van de roddel.
GEZINSMANAGEMENT
Probleem Het managen van een gezin waarbij één of meerdere kinderen voetballen is niet altijd even makkelijk. Gezinsmanagement bestaat uit het organiseren en uitvoeren van allerlei activiteiten om het gezin te laten functioneren, inclusief de activiteiten die te maken hebben met het voetballeven van je kind(eren). Bij topsport wordt er meer van je kind, jezelf en je gezin gevraagd, zoals rekening houden met voeding, slaap, wasgoed, vakanties, brengen/halen en wedstrijden kijken. Dat brengt, behoudens alle andere activiteiten, extra handelingen met zich mee. Oorzaken Voetbalclubs hanteren een eigen planning en programma die aan jeugdspelers worden opgelegd, onafhankelijk van de gezinslevens. Daarin staan allerlei vereisten waaraan voldaan moet worden. Hoe hoger je kind komt te voetballen, hoe meer vereisten er komen en hoe strenger ze zijn. Ambitieuze kinderen verwachten veelal van hun ouder(s) dat daaraan wordt toegeven. Omdat ouders de droom van hun kind veelal niet willen dwarsbomen, geven ze toe en voeren ze zoveel mogelijk alle activiteiten uit. Gevolgen Of je nu alleenstaand bent ouder of tweeverdiener, er gaan maar 24 uur in een dag. Je hebt tijd te kort voor andere dingen, voor jezelf en het gezin. Het kan allemaal als ‘teveel’ aanvoelen, waardoor je stress krijgt. Ook kan het leiden tot spanningen in het gezin. Alle activiteiten die de ouder(s) uitvoeren gaan naar het voetballende kind. Je partner of andere kinderen in het gezin kunnen daar last van krijgen, want die aandacht gaat niet naar hen. Dat kan jaloezie veroorzaken. Bovendien krijgen ze te maken met een gestreste ouder en dat is voor niemand leuk. Oplossingen Probeer efficiëntie aan te brengen in je planning en zoveel mogelijk tijd te besparen. Kook in één keer voor meerdere dagen in de week zodat je het eten alleen hoeft op te warmen. Kijk of je een carpoolsysteem met andere ouders kan opzetten. Je kan ook best eens een wedstrijd missen. Dan ben je echt niet gelijk een slechte ouder. Besteed het moment dat je als gezin samen bent ook echt tijd voor en met elkaar. Dat is veel belangrijker. Vraag anders ook om begrip bij de club en laat je kind af en toe een training overslaan. Buiten voor de deur op straat voetballen is een prima alternatief.
PRIORITEITEN STELLEN
Probleem Als ouder kan je prioriteit willen geven aan de schoolopleiding van je kind of aan andere belangrijke zaken die je kind kunnen vormen. Dit terwijl je kind zelf het voetbal op de eerste plaats zet. Hij of zij heeft maar één doel voor ogen en dat is profvoetballer worden. Daar moet alles voor wijken. School is voor hem of haar een hinderlijke hobbel die in de weg staat, waardoor je problemen krijgt om jouw prioriteit te stellen en door te voeren. Hoe hoger je kind komt te voetballen, hoe meer dit probleem gaat spelen. Oorzaken Het is moeilijk om prioriteiten te stellen, omdat je de droom van je zoon of dochter niet wilt belemmeren. Maar als ouder weet je dat het slagingspercentage van jeugdvoetballers in het betaalde voetbal erg klein is (ongeveer 2-3 procent) en daarom wil je vasthouden aan school en zijn/haar maatschappelijke toekomst. Aan de andere kant heeft je kind er belang bij om het voetbal op te hemelen, want welk kind vindt school nu écht leuk? Hij/zij zal het vooruitzicht om profvoetballer te kunnen worden als een legitiem argument beschouwen om minder tijd aan school te hoeven besteden. Gevolgen Het is nog niet goed onderzocht, maar een rondgang langs diverse scholen die samenwerken met de jeugdopleiding van een BVO wijst uit dat opvallend veel jeugdspelers tijdens hun verblijf in de jeugdopleiding minstens één keer doubleren of op een niveau lager uitstromen. Dit komt volgens de scholen, omdat ze gemiddeld te weinig tijd in hun schoolwerk investeren. Een zorgwekkende constatering, waarvan de meeste jeugdspelers pas op latere leeftijd de consequenties ervaren. Dan is het meestal te laat om de verloren tijd/opleiding nog in te halen. Oplossingen Informeer als ouder goed hoe een voetbalclub omgaat met de schoolsituatie van jeugdspelers. Hebben ze oog voor het onderwijs en stimuleren ze kinderen om, naast het voetbal, ook een maatschappelijke carrière na te streven? Hoe zijn eventuele samenwerkingsverbanden met scholen georganiseerd, welke onderwijsfaciliteiten hebben ze op de club, geven ze vrijstelling om meer tijd te investeren in schoolwerk als dat nodig is en werken ze met een beloningssystemen (betere schoolprestaties leiden tot bepaalde voordelen, zoals meetrainen met een hoger elftal)?
KEUZESTRESS
Probleem Keuzestress is de stress die je als ouder ervaart als je kind uit twee of meerdere clubs kan kiezen. Oorzaken Keuzestress is een vorm van stress die veroorzaakt wordt doordat iemand overspoeld raakt met informatie die overwogen moet worden om een ‘juiste’ keuze te kunnen maken. Bij het kiezen van een geschikte club voor je kind moet je als ouder met een hoop dingen rekening houden: het imago van de club, de speelstijl, de opleidingsvisie, de faciliteiten, het gemiddelde niveau van de trainers en teamgenoten, de doorstroomkansen naar het eerste elftal, de onderwijsvoorzieningen, de financiële vergoedingen. Iedere club heeft zijn voor-en nadelen. Wat is bij elkaar opgeteld de beste keuze? Dat is moeilijk, zo niet onmogelijk te bepalen. Er blijft altijd een kans bestaan dat je de verkeerde keuze maakt. Gevolgen Het gevolg van keuzestress is een knagend gevoel van onzekerheid en angst dat kan leiden tot piekeren en spanningsklachten.   Oplossingen Neem de tijd om na te denken over een uitnodiging. Bespreek de uitnodiging met je kind. Hoe denkt hij of zij erover? Luister naar hem of haar. Laat je verder goed inlichten. Vraag aan de voetbalclub om je in contact te brengen met ouders van kinderen die al in de jeugdopleiding spelen. Vraag om hun ervaringen. Neem in je overweging al facetten mee. Van het pedagogisch klimaat tot de eventuele reistijd. Laat je door niets of niemand opjagen. En als je het niet weet, kies op intuïtie. Wat zegt jullie gevoel? Van jullie als ouders, maar ook dat van je kind? Dat is meestal de beste keuze.
VERVOER
Probleem Het organiseren van het vervoer van je kind naar en van de vereniging en school. Oorzaken Je hebt geen auto of je hebt de beschikking over slechts één auto die ook voor andere doeleinden gebruikt moet worden. De reisafstand is te ver om te fietsen en er wonen geen medespelers in de buurt waarmee je kind kan meerijden. Wat doe je dan? Niet iedere BVO heeft een haal- en brengservice. Soms is er een OV chipkaart beschikbaar, maar vaak ook niet. Gevolgen Je bent als ouders gedwongen om tijd in te plannen om iedere training en wedstrijd je kind naar de club te kunnen brengen én ophalen. Die tijd gaat ten koste van je eigen tijd. Het continu moeten rijden kan mentaal en emotioneel zwaar zijn. Bovendien heb je als ouder vaak ook nog andere verplichtingen zoals de verzorging van eventuele andere kinderen, het huishouden en werk. Dit kan leiden tot spanningen in het gezin en stressklachten. Oplossingen Ga vooraf met de club in gesprek over een vervoersregeling. Is er een breng- en/of haalservice vanuit de club? Kan er bij gebrek aan een vervoersregeling een OV-chipkaart voor de oudere jeugd beschikbaar worden gesteld? Vraag aan de BVO om je in contact te brengen met andere ouders in jouw buurt zodat carpoolen ook eventueel als optie kan worden overwogen.
FINANCIËN
Probleem Een kind kost geld. Helemaal als het een topsporter is. Hoeveel en hoe hoog de kosten zijn is vooraf moeilijk in te schatten. Of daar ooit iets tegenover staat in de vorm van een financiële compensatie is nog maar de vraag. Hoe ga je de sportieve ambities van je kind financieren? Welke keuzes ga je daarin maken? Dat kunnen vragen zijn die hoofdpijn kunnen geven. Gevolgen In sommige gevallen kan een gebrek aan tijd ten koste gaan van je baan. Je gaat bijvoorbeeld minder werken om meer tijd op de club of thuis door te brengen. Of één van de ouders zegt zijn baan zelfs helemaal op om meer tijd voor het voetbal en/of het gezin vrij te maken. Dit kost in beide gevallen een hoop geld. Het gevaar van een dergelijk offer is dat het kind vervolgens een extra druk om te presteren kan gaan ervaren; hij wil het offer van zijn ouders op het veld compenseren. Ook voor de ouders zelf kan een dergelijk offer ingewikkeld zijn. Je wordt onbewust misschien strenger en veeleisender in je verwachtingen van het kind en dit kan leiden tot conflicten, spanningsklachten en de ontwikkeling van faalangst bij je kind. Oplossingen Neem, indien je baan het toelaat, je werk mee naar de club. Zo hoef je niet minder te werken en genereer je toch inkomsten. Clubs maken daar in sommige gevallen een ruimte voor vrij. Maak zoveel als mogelijk gebruik van je persoonlijke netwerk. Denk hierbij aan familie, vrienden, buren of ouders van medespelers uit de buurt. Realiseer je ook dat je niet altijd bij een training of wedstrijd aanwezig hoeft te zijn. Sla eens een middag of avond over en leg je kind uit waarom je niet aanwezig kan zijn. Wees open en eerlijk. Kinderen begrijpen veel meer dan je denkt.
SCOUTS EN ZAAKWAARNEMERS
Probleem Je kind wordt gescout door een BVO of zaakwaarnemer. Je wordt als ouder benaderd voor een gesprek over zijn of haar toekomst als voetballer en weet niet wie of wat je moet geloven. Oorzaken Scouts en zaakwaarnemers lopen ieder weekend langs de voetbalvelden. Van iedere speler met een bovengemiddeld talent wordt een scoutingsrapport opgesteld. Niet alleen van zijn/haar kwaliteiten als speler, maar ook van zijn/haar thuissituatie. Bij de club wordt er om informatie en zijn/haar gegevens gevraagd, waarna vervolgens de ouders of begeleiders zullen worden benaderd voor een gesprek. Wanneer scouts en zaakwaarnemers zich aandienen leidt dit tot bepaalde verwachtingen. Niet alleen bij de speler, maar ook bij de club en de ouders. Er komt plotseling iets op het spel te staan: een overstap naar een hoger niveau, een eerste contract, een mogelijke carrière als profvoetballer. Het is een nieuwe fase waar je als ouder mee te maken krijgt. Plotseling wil iedereen iets van je kind. Scouts en zaakwaarnemers beschikken over kennis, ervaring en een professioneel netwerk die jij als ouder niet hebt. Je wilt de droom van je kind niet in de weg staan en dus luister je geduldig naar hun verhalen en aanbiedingen. Je kan niet anders. De toekomst van je kind ligt hun handen. Of je het nu leuk vindt of niet.  Gevolgen
Je wordt gedwongen om te kiezen als ouder, maar weet bij het maken van een keuze niet wie of wat je wel en niet kunt vertrouwen. Wie heeft het beste voor met je kind? Waar en met wie zal hij/zij het meest tot zijn recht komen? De onzekerheid die je als ouder bij dergelijke vragen ervaart kan veel stress en spanning opleveren. Je begeeft je als ouder op onbekend terrein en voelt je onwetend en wantrouwig. Je bent bang dat je kind een verkeerde keuze maakt en dat dit, als dit inderdaad zo is, jouw schuld is. Dit kan op termijn leiden tot piekeren, slaapproblemen en andere spanningsklachten. Oplossingen Scouts dienen zich altijd vooraf te melden bij de club waar ze komen kijken. Of het nu bij een BVO of amateurclub is. Dat is verplicht. Bij twijfel kan je dus altijd bij de clubleiding navragen of er inderdaad bij de wedstrijd van je kind een scout aanwezig was. Dit is vooral de eerste keer van belang. De meeste scouts komen namelijk vaker kijken. Loop in zo’n geval gerust op hem of haar af en stel je vragen. Daar heb je recht op. Het gaat immers om jouw kind. Neem het heft in eigen handen en bereid je voor op een eventuele aanbieding. Informeer naar de geïnteresseerde club(s): wat is hun visie, hun jeugdbeleid? Informeer naar de ervaringen van ouders wiens kinderen al in de betreffende jeugdopleiding spelen of in het verleden hebben gespeeld. Wat vonden zijn van de club en de trainers?  Zaakwaarnemers zijn er tegenwoordig in overvloed. Met name op het hoogste niveau. Wanneer je als ouder wordt benaderd of zelf op zoek gaat, kijk dan of ze bevoegd zijn om deze rol te vervullen. Realiseer je als ouder goed dat het om kinderen gaat en dat een zaakwaarnemer hier ervaring mee heeft. Controleer of de zaakwaarnemer ook zorg draagt voor een eventueel na-traject; de kans dat je zoon of dochter het betaald voetbal zal halen blijft, ondanks een jeugdcontract, heel klein.
SOCIAL MEDIA
Probleem Jouw kind verblijft in een jeugdacademie en heeft wellicht veel aanzien onder leeftijdgenoten. De prestaties en het gedrag liggen zowel binnen als buiten het veld onder een vergrootglas. Welk effect  heeft Sociale Media op jouw kind? Bijvoorbeeld bij negatieve posts? Oorzaken Sociale media zijn niet meer weg te denken uit het dagelijks leven van opgroeiende jongeren. Als ouder ken je wellicht nog de tijd zonder Snapchat, Instagram en Whatsapp, maar de kinderen van nu weten niet beter. Het speelt een belangrijke rol in de vorming van hun zelfbeeld en identiteit.  Dat de beelden en berichten die zij dagelijks posten makkelijk te delen zonder goedkeuring of beveiliging maakt ze kwetsbaar. Ze zijn zich vaak ook niet bewust wat bepaalde post of berichten met hen of een ander kunnen doen. Gevolgen Het sterk toegenomen gebruik van digitale en sociale media heeft de sociale interactie onder kinderen en jongeren de afgelopen tien jaar enorm beïnvloed. Deze ontwikkeling heeft zowel positieve als negatieve kanten. Excessief en onvoorzichtig gebruik van sociale media kunnen leiden tot een negatief zelfbeeld, piekeren, slaapproblemen, sociale uitsluiting en depressieve klachten. Oplossingen Probeer als ouder een gesprek over de gevaren en mogelijk negatieve effecten van sociale media te voeren. Leg uit waarom je als ouders soms twijfelt aan een bericht of foto en vraag naar hun beweegredenen om het bericht of de foto wel te posten. Toon oprechte interesse in het sociale leven van je kind en probeer daarbij je persoonlijke oordeel zoveel mogelijk voor je te houden. Dit heeft vaak een averechts effect.

Anoniem je verhaal kwijt

    Verhaal van Rory de Groot NOS Sportmonologen

    Bekijk het persoonlijke verhaal van Rory de Groot, voormalig toptalent bij Feyenoord, die ondergebracht werd bij Excelsior. Leer waar hij mee te maken kreeg en wees voorbereid!

    Interview Johan Cruijff Barend en Van Dorp

    Bekijk het interview van Barend en Van Dorp uit 1997 met de legendarische Johan Cruijff ter ere van zijn 50ste verjaardag. Hij praat uitgebreid over het jeugdvoetbal.

    De Talentenfabriek Fox Sports documentaire

    Bekijk hoe profclubs tegen talenten aankijken en wat er allemaal kan gebeuren. En zie waar sommige trainers zich zorgen over maken en wat ze in de praktijk ervaren.